Θέμα: Εξαίρεση από την εφαρμογή των όρων επιλεξιμότητας και την μη εφαρμογή ελαχίστων στρεμματικών αποδόσεων Βάμβακος, Αραβοσίτου κλπ πληγέντων αγροτικών προϊόντων για τη χορήγηση της ειδικής ενίσχυσης – συνδεδεμένων ενισχύσεων, στην Π.Ε. Βοιωτίας
Αξιότιμε κ. Υπουργέ,
Αξιότιμε κ. Πρόεδρε,
Στην επικράτεια της Π.Ε. Βοιωτίας , της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, επικράτησαν εξαιρετικά δύσκολες, για τις καλλιέργειες, καιρικές συνθήκες, με παρατεταμένες πολύ υψηλές θερμοκρασίες – επιπέδου καύσωνα, παρατεταμένη ανομβρία και εξαιρετική λειψυδρία, ολόκληρη την καλοκαιρινή περίοδο του 2024, οι οποίες δημιούργησαν πολύ μεγάλα προβλήματα στην ανάπτυξη των φυτών σε όλες τις αγροτικές παραγωγές και στην άρδευση των αγροκτημάτων και των γεωργικών καλλιεργειών, όπως του βάμβακος, του αραβόσιτου, της μηδικής, της βιομηχανικής ντομάτας κλπ.
Λόγω της εξαιρετικής κατάστασης λειψυδρίας στη Βοιωτία, κατόπιν αιτημάτων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και των Δήμων Ορχομενού και Αλιάρτου – Θεσπιέων, κηρύχτηκαν σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, οι ευρύτερες περιοχές τους και συγκεκριμένα εκδόθηκαν οι υπ. αριθμ. Αποφάσεις 1) Α3492 (ΑΔΑ: Ψ4ΓΧ46ΝΠΙΘ-Ο6Ν) Απόφασης Κήρυξης σε κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής προστασίας του Δήμου Ορχομενού και 2) Α3271 (ΑΔΑ: ΡΥΞ746ΝΠΙΘ-5ΕΚ) Απόφασης Κήρυξης σε κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής προστασίας του Δήμου Αλιάρτου – Θεσπέων και για τις οποίες επεκτάθηκε η διάρκειά τους με επόμενες σχετικές αποφάσεις. Οι ίδιες συνθήκες ισχύουν για ολόκληρη την Βοιωτία και το σύνολο των αγροτικών καλλιεργειών.
Οι ακραίες κλιματολογικές – καιρικές συνθήκες, κατά την καλλιεργητική περίοδο 2024, επηρέασαν ιδιαίτερα δυσμενώς όλες τις αγροτικές παραγωγές και τις στρεμματικές αποδόσεις του βαμβακιού, του αραβοσίτου, της μηδικής, της βιομηχανικής ντομάτας, των κηπευτικών σε ολόκληρη την επικράτεια της Βοιωτίας και αυτό επέφερε σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις στους αγρότες-παραγωγούς. Το πρόβλημα οξύνθηκε επιπλέον από την έντονη εντομολογική προσβολή και συγκεκριμένα από το ρόδινο και πράσινο σκουλήκι στις καλλιέργειες βάμβακος.
Η ειδική ενίσχυση χορηγείται στους παραγωγούς, σύμφωνα με το άρθρο 44 του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2116, που, υπό κανονικές συνθήκες, καλλιέργησαν και συγκόμισαν, από τις δηλωθείσες εκτάσεις, ποσότητα αγροτικών προϊόντων τουλάχιστον ίση με εκείνη που αντιστοιχεί στην ελάχιστη στρεμματική απόδοση της καλλιεργητικής ζώνης στην οποία ανήκουν και η ελάχιστη στρεμματική απόδοση ορίζεται με βάση το μέσο όρο της πραγματικής στρεμματικής απόδοσης της πενταετίας 2016-2020 κάθε περιφερειακής ενότητας μειωμένο κατά 20%.
Κατόπιν των ανωτέρω,
Παρακαλούμε να εξετάσετε θετικά την κατά παρέκκλιση εξαίρεσή της, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που αντιμετώπισε, για την καλλιεργητική περίοδο 2024, η Περιφερειακή Ενότητα Βοιωτίας, από την εφαρμογή των όρων επιλεξιμότητας των σημείων α, γ κλπ του άρθρου 3 ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2021/2116 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 2ας Δεκεμβρίου 2021 (παρατίθεται ως υπόμνηση 1.) και της υπ’ αρ. 472/158760/25-5-2023 (Β’ 3523) Υπουργικής Απόφασης – Καθορισμός των απαιτήσεων για τη χορήγηση της ειδικής ενίσχυσης για το βαμβάκι, στα πλαίσια του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023 – 2027, για τη χορήγηση της ειδικής ενίσχυσης-συνδεδεμένων ενισχύσεων στο βαμβάκι, τον αραβόσιτο και τα άλλα αγροτικά προϊόντα που καλλιεργούνται στην περιοχή μας.
Το αίτημά μας στηρίζεται και ενισχύεται από το Δελτίου Τύπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις 30-5-2024, (παρατίθεται ως υπόμνηση 2) σύμφωνα με το οποίο “…αποσαφηνίζει τη χρήση ανωτέρας βίας και εξαιρετικών περιστάσεων για τον γεωργικό τομέα της ΕΕ σε περίπτωση απρόβλεπτων και ακραίων καιρικών φαινομένων. …. η Επιτροπή επιδιώκει να παράσχει ασφάλεια στους θιγόμενους γεωργούς όσον αφορά τις ενισχύσεις τους στο πλαίσιο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ), διασφαλίζοντας παράλληλα την ομοιόμορφη εφαρμογή σε ολόκληρη την Ένωση από τις εθνικές διοικήσεις “.
Παρόμοιες αποφάσεις εξαίρεσης περιοχών από τους όρους επιλεξιμότητας έχουν ληφθεί σε αντίστοιχες περιπτώσεις για διάφορες περιοχές της Χώρας, που επλήγησαν από δυσμενείς συνθήκες.
Με εκτίμηση
Ο ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ
ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΑΛΙΕΙΑΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ν. ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΝΟΜΗ
1. κ. Σπανό Φάνη
Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας Ταχ. Δ/νση: Λ. Καλυβίων 2, Λαμία Τ.Κ.: 35132
Ο ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ Π. ΝΤΑΣΙΩΤΗΣ
2. Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής Π.Ε. Βοιωτίας
Ταχ. Δ/νση: Φίλωνος 35 – 39, Λιβαδειά
Τ.Κ.: 32131
Σχετικές Υπομνήσεις:
1. Κανονισμός (ΕΕ) 2021/2116 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 2ας Δεκεμβρίου
2021
Άρθρο 3
Εξαιρέσεις σε περιπτώσεις ανωτέρας βίας και σε εξαιρετικές περιστάσεις
1. Για τους σκοπούς της χρηματοδότησης, διαχείρισης και παρακολούθησης της ΚΓΠ, μπορούν να αναγνωρίζονται ως ανωτέρα βία και εξαιρετικές περιστάσεις οι ακόλουθες, ιδίως, περιπτώσεις:
α) σοβαρή φυσική καταστροφή ή σοβαρό καιρικό φαινόμενο που πλήττει βαριά την εκμετάλλευση· β) ……….
γ) επιζωοτία, εκδήλωση φυτικών ασθενειών ή παρουσία επιβλαβούς για τα φυτά οργανισμού που πλήττει ένα μέρος ή το σύνολο των ζώων ή των καλλιεργειών του δικαιούχου·
2. Όταν μια τέτοια σοβαρή φυσική καταστροφή ή σοβαρό καιρικό φαινόμενο όπως αναφέρεται στην παράγραφο 1 στοιχείο α) πλήττει βαριά μια σαφώς καθορισμένη περιοχή, το οικείο κράτος μέλος δύναται να θεωρήσει ότι ολόκληρη η εν λόγω περιοχή έχει πληγεί βαριά από την καταστροφή ή το φαινόμενο.
2. Ευρωπαϊκή Επιτροπή – Δελτίο Τύπου
Η Επιτροπή αποσαφηνίζει τη στήριξη των γεωργών σε περίπτωση έκτακτων καιρικών φαινομένων
Brussels, 30 Μαΐου 2024
Σήμερα, η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση που αποσαφηνίζει τη χρήση ανωτέρας βίας και εξαιρετικών περιστάσεων για τον γεωργικό τομέα της ΕΕ σε περίπτωση απρόβλεπτων και ακραίων καιρικών φαινομένων. Αποσαφηνίζοντας τη νομική ερμηνεία της έννοιας αυτής, η Επιτροπή επιδιώκει να παράσχει ασφάλεια στους θιγόμενους γεωργούς όσον αφορά τις ενισχύσεις τους στο πλαίσιο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ), διασφαλίζοντας παράλληλα την ομοιόμορφη εφαρμογή σε ολόκληρη την Ένωση από τις εθνικές διοικήσεις. Η παρούσα ανακοίνωση αποτελεί μέρος της δέσμης μέτρων για τη μείωση του διοικητικού φόρτου για τους γεωργούς της ΕΕ.
Η έννοια της ανωτέρας βίας επιτρέπει στους γεωργούς που δεν ήταν σε θέση να εκπληρώσουν όλες τις απαιτήσεις της ΚΓΠ λόγω έκτακτων και απρόβλεπτων γεγονότων που εκφεύγουν του ελέγχου τους (όπως σοβαρές ξηρασίες ή πλημμύρες) να μην χάσουν τη στήριξη της ΚΓΠ. Η εφαρμογή αυτής της έννοιας αποφασίζεται από τα κράτη μέλη βάσει σχετικών αποδεικτικών στοιχείων και υπό το πρίσμα της γεωργικής νομοθεσίας της Ένωσης.
Δεδομένου ότι αποτελεί εξαίρεση από την αυστηρή τήρηση των υποχρεώσεων που συνδέονται με τις ενισχύσεις της ΚΓΠ (όπως εξαιρεσιμότητες ή μέτρα σε οικολογικά προγράμματα), η απόφαση αυτή εφαρμόζεται συνήθως με περιοριστικό τρόπο, γενικά κατά περίπτωση ή ανά εκμετάλλευση. Η σημερινή ανακοίνωση διευκρινίζει ότι η ανωτέρα βία μπορεί να ισχύει για όλους τους γεωργούς που εργάζονται σε οριοθετημένη περιοχή που πλήττεται από σοβαρές και απρόβλεπτες φυσικές καταστροφές ή μετεωρολογικά φαινόμενα. Αυτό σημαίνει ότι οι γεωργοί που είναι εγκατεστημένοι στην πληγείσα περιοχή δεν θα χρειάζεται να συμπληρώσουν μεμονωμένα αιτήματα ή να προσκομίσουν αποδεικτικά στοιχεία για την εκπλήρωση των προϋποθέσεων ανωτέρας βίας. Αυτό το διευρυμένο πεδίο εφαρμογής θα μειώσει τον διοικητικό φόρτο για τους γεωργούς και τις εθνικές αρχές, διευκολύνοντας έτσι την ταχεία αντίδραση των κρατών μελών.
Στην ανακοίνωση καθορίζονται προϋποθέσεις που επιτρέπουν να τεκμαίρεται ότι όλοι οι γεωργοί που βρίσκονται σε μια περιοχή καλύπτονται από ανωτέρα βία. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να επιβεβαιώσουν την εμφάνιση σοβαρής φυσικής καταστροφής ή σοβαρού μετεωρολογικού συμβάντος και να οριοθετήσουν τη γεωγραφική περιοχή που έχει πληγεί σοβαρά από το συμβάν και της οποίας οι συνέπειες δεν θα μπορούσαν να αποφευχθούν με τη δέουσα προσοχή. Για την οριοθέτηση αυτή, τα κράτη μέλη μπορούν να βασίζονται, για παράδειγμα, σε δορυφορικά δεδομένα της συγκεκριμένης περιοχής, χωρίς να χρειάζονται συγκεκριμένα δορυφορικά δεδομένα στο επίπεδο των μεμονωμένων εκμεταλλεύσεων. Για ορισμένα είδη συμβάντων, οι εθνικές διοικήσεις θα εξετάσουν επίσης πρόσθετους παράγοντες, όπως η κλίση της κλίσης, ο τύπος του εδάφους ή το είδος των καλλιεργούμενων καλλιεργειών, για τον καθορισμό του πληθυσμού που επηρεάζεται χωρίς να απαιτείται ατομική επαλήθευση. Αυτό θα μπορούσε να ισχύει, για παράδειγμα, για τον παγετό που ενδέχεται να μην επηρεάζει όλες τις καλλιέργειες με τον ίδιο τρόπο, ή για τις συνεχείς βροχοπτώσεις, οι οποίες μπορεί να έχουν διαφορετικές επιπτώσεις σε περιοχές με κλίση, ή σε εδάφη με διαφορετική ικανότητα συγκράτησης νερού. Δεδομένου ότι πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις, η σημερινή διευκρίνιση απαλλάσσει τις αρχές από την ανάγκη για αξιολόγηση κατά περίπτωση.
Η Επιτροπή παραμένει σε επαφή με τα κράτη μέλη για την παροχή νομικής καθοδήγησης όποτε είναι αναγκαίο.
